Mô hình dạy học khám phá đang được áp dụng rộng rãi tại các trường tiểu học và các tổ chức giáo dục tại Việt Nam.

Thông tin chung về mô hình dạy học tìm tòi khám phá

 

Thông tin chung về mô hình dạy học tìm tòi khám phá

 

Phương pháp dạy học tìm tòi khám phá là một quá trình dạy học mà giáo viên là người có vai trò định hướng và học sinh là người chủ động trong việc học tập thông qua quá trình đặt câu hỏi, tìm tòi, nghiên cứu để hình thành tư duy; từ đó xây dựng tri thức mới. Với những kiến thức này, học sinh có thể sử dụng để giải quyết các vấn đề hoặc chứng minh một quan điểm nào đó.

 

Dạy học khám phá là kiểu dạy học có tính tích cực mang đến nhiều trải nghiệm thú vị cho học sinh, trong đó giáo viên là người định hướng và xây dựng kế hoạch học tập. Sử dụng phương pháp dạy học tìm tòi khám phá là một trong những biện pháp hữu hiệu để học sinh tiếp thu bài học một cách chủ động và áp dụng kiến thức vào thực tiễn một cách linh hoạt. Sử dụng phương pháp này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy tiểu học nói chung và nâng cao hiệu quả học tập của học sinh nói riêng.

 

Đặc trưng cơ bản của phương pháp này là: Học sinh vận dụng các khái niệm mới bằng cách đặt câu hỏi, quan sát, phân tích và rút ra kết luận. Hoạt động của người học được đặt lên vị trí trung tâm. Ngoài ra, học sinh có thể tự điều chỉnh phương pháp học của mình sao cho phù hợp nhất, hiệu quả nhất đối với bản thân. 

 

Mô hình dạy học khám phá trong các trường tiểu học

 

Mô hình dạy học khám phá trong các trường tiểu học

 

Mục tiêu giảng dạy

 

Mục tiêu chung của phương pháp dạy học tìm tòi khám phá là bao quát đủ cả 3 lĩnh vực chung của học tập, trong đó cả quá trình lẫn kết quả học tập. Các yếu tố trong mục tiêu dạy học được mô tả cụ thể dưới hình thức những hành vi quan sát được, đồng thời thể hiện cách tiếp cận năng lực, hướng tới hình thành và phát triển khả năng tìm tòi, khám phá và giải quyết các vấn đề thực tế.

 

Cấu trúc nội dung học tập

 

Phương pháp dạy học khám phá cấu trúc lại nội dung học tập thành các chủ đề để khám phá, các vấn đề hoặc câu hỏi khám phá. Trong đó, chủ đề khám phá có thể là một nội dung khái quát kiến thức của nhiều bài học hoặc cũng có thể là nội dung một phần của bài học. Vì vậy, để xác định được chủ đề học tập phù hợp thì giảng viên cần tìm hiểu đặc điểm, trình độ của học sinh và xác định rõ mục tiêu dạy học trên 3 phương diện là kiến thức, kỹ năng và thái độ học.

 

Đánh giá kết quả học tập

 

Dạy học tìm tòi khám phá ở trường tiểu học cần được đánh giá trên nhiều quan điểm khác nhau và theo nhiều góc độ khác nhau. Cụ thể:

• Thực hiện cả 3 loại hình đánh giá: đánh giá quá trình, đánh giá chẩn đoán và đánh giá tổng kết.
• Sử dụng các câu hỏi, bài tập kiểm tra, phiếu đánh giá kỹ năng để thu được thông tin toàn diện của học sinh.
• Ghi nhận sự cố gắng của học sinh trong suốt quá trình học tập chứ không phải chỉ mỗi kết quả.

 

Mô hình dạy học khám phá trong trường tiểu học có hiệu quả không?

 

Mô hình dạy học khám phá trong trường tiểu học có hiệu quả không?

 

Dạy học khám phá là một trong những phương pháp đảm bảo tính tích cực của học sinh, đồng thời phát triển tư duy, kỹ năng vận dụng, giúp phát huy vai trò trung tâm của người học. Theo đó, giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn, gợi mở và tạo các cơ hội cho học sinh được tiếp cận các khái niệm mới, kiến thức ở nhiều góc độ và mức độ khác nhau. 

 

Đối với học sinh ở bậc tiểu học, các em cần có nhiều cơ hội để tìm tòi, khám phá cái mới để phát triển khả năng quan sát, tư duy, sáng tạo thông qua thế giới xung quanh. Việc áp dụng phương pháp dạy học khám phá trong bậc tiểu học rất phù hợp đối với học sinh ở độ tuổi này. 

 

Các bước triển khai trong phương pháp dạy học khám phá được tiến hành tuần tự và có kế thừa. Các hoạt động trải nghiệm là cơ hội để học sinh có thể đào sâu và áp dụng các kiến thức được học, đồng thời giúp liên hệ với các kiến thức hoặc trải nghiệm trước đó. Tuy nhiên, để thực hiện được phương pháp này, cần có sự hỗ trợ của phương tiện dạy học, trong dạy học phải có sự kết hợp hài hòa giữa giáo viên và học sinh để tạo ra sự cộng hưởng. Mức độ thành công như thế nào tùy thuộc vào những vấn đề mà giáo viên đưa ra và phải thật sự khéo léo trong khâu tổ chức, vận dụng linh hoạt cho từng đối tượng học sinh.

 

Trên đây là những thông tin về thực trạng áp dụng mô hình dạy khám phá ở trường tiểu học hiện nay. Hy vọng phụ huynh và học sinh đã có những thông tin bổ ích về mô hình dạy học này để lựa chọn được phương pháp phù hợp con em của mình nhất.